Jak działa upadłość konsumencka – czyli jak wyrwać się z cyklu zadłużenia? Nic nie jest nam dane raz na zawsze. Ten cytat jest szczególnie aktualny w dobie pandemii, kiedy niefortunnym zbiegiem okoliczności łączna kwota zadłużenia może z dnia na dzień przerosnąć każdego z nas. Co robimy, gdy nagle tracimy pracę, mamy kredyty mieszkaniowe do spłacenia i jesteśmy w trakcie rozwodu? Odpowiedzią na taką sytuację może być upadłość. Zobaczmy, jakie daje możliwości i jak działa upadłość konsumencka.
Jak działa upadłość konsumencka i jakie są jej konsekwencje
Upadłość konsumencka to proces mający na celu umorzenie długów osoby niewypłacalnej. Czy to oznacza, że wszystkie długi konsumenckie są umorzone? NIE. Umorzenie może obejmować część lub w kilku przypadkach całość zadłużenia konsumenta. Sąd decyduje, co zrobić po rozpoznaniu sprawy. Należy pamiętać, że niektóre długi nie podlegają umorzeniu. Jakie są te obowiązki? Są to oczywiście alimenty i odszkodowanie. Upadłość nie chroni również dłużników przed naprawieniem szkody wyrządzonej przestępstwem lub wykroczeniem.
Zgłaszając upadłość należy mieć świadomość, że może to oznaczać utratę wszystkiego, co ma wartość materialną. Dotyczy to w szczególności majątku ruchomego i nieruchomego, w którym to przypadku dłużnik traci wszelką możliwość rozporządzania swoim majątkiem. Masa upadłości obejmuje również odszkodowanie upadłego. Należy również pamiętać, że po ogłoszeniu upadłości dłużnicy będą mogli kupować jedynie podstawowe produkty potrzebne do prowadzenia działalności, takie jak żywność czy środki czystości.
Jak złożyć wniosek o wszczęcie postępowania upadłościowego?
Jak działa upadłość konsumencka
Z wnioskiem o wszczęcie postępowania upadłościowego mogą wystąpić zarówno konsumenci, jak i wierzyciele. Składa się je na formularzu, którego wzór zawarty jest w odpowiednich rozporządzeniach Ministerstwa Sprawiedliwości. Aplikacja dokładnie opisuje wszystkie długi i wymienia wszystkie aktywa dłużnika. Po pozytywnym rozpatrzeniu wniosku sąd wzywa wierzycieli do zgłoszenia roszczeń oraz wyznacza syndyka i sędziego. Zadaniem syndyków upadłościowych jest zamiana majątku dłużników na gotówkę i spłata długów wierzycieli.
W tym miejscu należy zaznaczyć, że nie dotyczy to przedmiotów niezbędnych do bieżącej działalności dłużnika. Wpływy ze sprzedaży aktywów są często niewystarczające do obsługi zadłużenia. W takim przypadku sąd stworzy plan spłaty pozostałego zadłużenia. Są to zazwyczaj raty, których wysokość może ponieść dłużnik. Po spłacie określonych rat następuje umorzenie pozostałej części zadłużenia. Warto w tym miejscu dodać, że jeśli sąd uzna, że konsument jest niewypłacalny (np. z powodu poważnej choroby), może on w ogóle nie mieć planu spłaty. Szczegółowe regulacje i informacje na temat funkcjonowania upadłości konsumenckiej zawiera ustawa z dnia 28 lutego 2003 r. Prawo upadłościowe i naprawcze.
Jak wygląda upadłość konsumencka po zmianie przepisów?
Statystyki pokazują, że liczba upadłości konsumenckich rośnie z roku na rok, a coraz więcej osób próbuje zrozumieć, jak działają upadłości konsumenckie. 24 marca 2020 roku weszły w życie nowe przepisy, które ułatwią bankructwo. Co stanie się z prawem upadłościowym? Właściwie bardzo dużo. Po pierwsze, dzięki nowelizacji dłużnicy prowadzący jednoosobową działalność gospodarczą będą traktowani jak konsumenci indywidualni. Po drugie, bankructwo mogą złożyć także osoby, które z premedytacją zaciągają długi. Do tej pory sądy oddalały wnioski, jeśli dłużnik celowo do tego doprowadził.
Zgodnie z nowymi przepisami osoby, które z premedytacją doprowadzą do bankructwa, będą przez sądy traktowane inaczej niż dłużnicy, którzy ogłosili upadłość z przyczyn od nich niezależnych. Oznacza to, że w pierwszym przypadku dłużnik jest zobowiązany do spłaty długu przez siedem lat, podczas gdy w drugim tylko przez trzy lata. Istotną zmianą jest również zapis, że dłużnicy nie mogą stać się bezdomnymi. Jeśli nieruchomość, w której obecnie mieszka, zostanie zlicytowana, otrzyma część środków na opłacenie czynszu. Kwota ta musi wystarczyć na pokrycie czynszu od roku do dwóch lat.
Nowe życie konsumentów po bankructwie
Upadłość powinna być zawsze ostatecznością. Choć pozwala rozpocząć życie z tzw. nową kartą, to zawsze jest to dramatyczny krok dla dłużnika i jego najbliższych. Zanim więc zainteresujemy się tym, jak działają upadłości konsumenckie, zawsze warto przyjrzeć się alternatywom i zadać sobie kilka pytań. Czy za wszelką cenę próbujemy dogadać się z wierzycielami? Czy zaproponowaliśmy ugodę lub wynegocjowaliśmy nowe warunki spłaty? Czy staramy się rozkładać raty płatności na mniejsze części, które jesteśmy w stanie spłacić? Być może zadawanie takich pytań we właściwym czasie i podjęcie środków zapobiegawczych na wczesnym etapie może zapobiec najgorszemu i pomóc w utrzymaniu długu pod kontrolą.
